باغ گلشن طبس

باغ گلشن طبس  در شهر کويری شمال شرقي استان يزد و در بستر شهری و در انتهای شرقی خيابان گلشن طبس و بوسيله ميرحسن خان، سومين حاكم طبس، از سلسله خوانينی که به وسيله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گرديد. اين باغ با عمارتی در دو طبقه و زيرزمين كوچك، در يك نخلستان(۲۰۰۰ نفر خرما) با ابعادي در حدود ۲۶۶ متر در ۲۶۰ متر بنا شده و به شماره ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. سردر ورودي باغ با نمايي از اندود گچ سفيد، رو به ميدان و سوی ديگر رو به باغ، با ايوانی دو ستونه و تزيينات آجری نقش‎دار ساخته شده است.

باغ گلشن طبس در زمره باغ‌های زيبای جهان قرار گرفته است .باغ گلشن در منطقه ای واقع شده که در ميان دو کوير نمک زار ايران یعنی دشت لوت و دشت کویرقرار دارد، اما کيفيت معجزه آسای آب اين منطقه، آبشارها و استخرهاي طبيعي زيبايي را تشکيل داده اند که با چمنزارهای زيبا تزيين شده است . احساس واحه گونه اين منطقه با وجود درختان قديمی نخل، انار و مرکبات به همراه رايحه گلهای رز و ختمی تکميل می‌شود.

  باغ گلشن طبس يکی از باغ های نادر ايرانی است که آب جاري دايمی در آن جريان دارد .درختان میوه بسیاری در این بنای تاریخی هشت هکتاری، طبیعت بی نظیری آفریده است.در این باغ گونه های مختلف گیاهان سازگار با اقلیم های متفاوت آب و هوایی مانند درخت چنار که خاص مناطق سردسیر است در کنار خرما که فقط در مناطق گرمسیری رشد می کند، وجود دارد. طراحی این باغ بر اساس نمونه چهارباغ و برگرفته از آیات قرانی درباره بهشت که دو نهر در آن همدیگر را قطع می کنند صورت گرفته است.معمار اولیه باغ، طبیعت سبز آن را با توجه به نوع درختان به صورت شطرنجی طراحی و کشت کرده است.

جهانگردانی چون سون هدین سوئدی و آندره گدار فرانسوی که از طبس دیدن کرده اند، باغ گلشن را توصیف و از درختان خرما و مرکبات، سایه خنک نخل ها، نغمه زیبای آب روان جوی ها، چمن های میان دو جوی، زمزمه باد در میان درختان و فواره های متعدد که آب را مانند تحفه ای به آسمان می فرستند بسیار تعریف کرده اند.خانم گدار همسر آندره‌گدار معمار معروف فرانسوی، باغ گلشن را این چنین توصیف کرده است:«در این باغ حوضی بزرگ با فواره‌های متعدد وجود دارد که آب یعنی این ماده با ارزش را مانند تحفه ای به آسمان می فرستد…»یک نکته منحصربه‌فرد در باغ گلشن که تنها در تاج محل هند مانند آن تکرار شده، این است که باغ به صورت مربع است، یعنی طول و عرض باغ با هم برابرند و خیابان های موازی، طول و عرض این باغ را به هم متصل می کنند.

برداشت توصیفی و تاریخی باغ گلشن، تاحدودی انسان امروز را قادر می‌سازد تا گذشته را درک کند. باغ گلشن یکی از دو عنصر اصلی شهر طبس است و متاسفانه ساختمان، سردر و دیوارهای زیبا و تاریخی آن که بازگوکننده‌ی سلیقه‌های گذشتگان بوده، بر اثر زلزله‌ی سال ۱۳۵۷ از بین رفته‌اند که اکنون همانند گذشته بازسازی شده است و تنها طبیعت سبز باغ از ایام گذشته سخن می‌گوید؛ طبیعتی شامل دوهزار نفر خرما، دوهزار و ۵۰۰ اصله مرکبات، ۵۰۰ اصله انار و دیگر گیاهان از جمله‌ی طبیعت‌های موجود در باغ گلشن هستند.

باغ گلشن طبس در فصل بهار که یکی از جذابترین و دیدنی ترین جاذبه های شرق کشور و استان یزد به شمار می رود.